درس نهم
جمعیت: یک باردیگر به نمودار مقایسه ای جمعیت قاره ها در درس ششم توجه کنید. هر چند جمعیت آفریقا نسبت به وسعت آن کم است اما چون زاد و ولد در این قاره زیاد است، روزبروز بر تعداد جمعیت آن افزوده می شود.
در طول سالیان دراز، عواملی چون وقوع جنگهای داخلی، عدم رعایت بهداشت، شیوع بیماری های مختلف، خشک سالی های پی در پی و کمبود مواد غذایی از افزایش جمعیت در این قاره جلوگیری کرده است.
به نقشه ی پراکندگی جمعیت در قاره ی ا فریقا توجه کنید. آیا جمعیت در همه جای آفریقا یک سان پراکنده شده است؟ آیا بخش های وسیعی از آفریقا کم جمعیت یا خالی از جمعیت است ؟ کدام نواحی ؟
نژاد: بیشتر مردم آفریقا از نژاد سیاه هستند. مردم شمال صحرای بزرگ آفریقا و بخش کوچکی از جنوب این قاره سفید پوست اند.
زبان : مردم آفریقا یا به زبان کشورهایی که قبلاً تحت نفوذ و استعمار آن ها بوده اند( زبان فرانسوی، انگلیسی و …) یا به زبان های محلی خودشان صحبت می کنند ساکنان کشورهای شمال صحرای بزرگ آفریقا به زبان عربی حرف می زنند.
دین : بیشتر مردم کشورهای شمال آفریقا مسلمان اند. و مردم سایر مناطق آفریقا اغلب به دین مسیح یا مذاهب ابتدایی اعتقاد دارند.
فعالیت :
۱ – در گذشته چه عواملی از افزایش جمعیت و قاره ی ا فریقا جلوگیری می کرد؟
عواملی چون وقوع جنگ های داخلی ، عدم رعایت بهداشت، شیوع بیماریهای مختلف، خشک سالی های پی در پی و کمبود مواد غذایی از افزایش جمعیت در این قاره ی جلوگیری کرده است.
۲ – با استفاده از نقشه ی پراکندگی جمعیت (شکل ۳۸) نواحی پرجمعیت آفریقا و نواحی کم جمعیت را مشخص کنید.
حوضه ی رود کنگو : پرجمعیت
دره ی رود نیل : پرجمعیت
کناره های خلیج گینه : پرجمعیت
صحرای بزرگ آفریقا : کم جمعیت
کناره های شمالی غربی : پرجمعیت
بیابان کالاهاری :کم جمعیت
۲- چه عواملی موجب تراکم جمعیت در دلتای رود نیل و پراکندگی جمعیت در صحرای آفریقا شده است؟
زمین های حاصلخیز، کشت محصولات مختلفی چون پنبه . آب و هوای معتدل کناره های رود نیل، موجب تراکم جمعیت در این ناحیه و در صحرای آفریقا به دلیل خشکسالی و گرمای شدید و نبود باران و خاک حاصلخیز شرایط زندگی بدتر است و در نتیجه جمعیت پراکنده تر هستند.
۴ – با استفاده از شکل ۴۱، چند کشور آفریقایی مسلمان را نام ببرید. کشورهای مسلمان آفریقا بیشتر در کدام بخش این قاره قرار دارند؟
لیبی، الجزایر، مصر، سودان، موریتانی ، …. شمالی
درس دوازدهم:
قاره ی آفریقا صادر کننده ی مواد اولیه معدنی و کشاورزی است
آفریقا از نظر منابع طبیعی قاره ای ثروتمند است. در این قاره معادن نفت، طلا، الماس، مس و نیز جنگل های عظیم فراوانی وجود دارد. اقتصاد ودرآمد آفریقا بیشتر بر پایه ی کشاورزی و دامپروری استوار است. از نظر کشاورزی محصولات استوایی گرمسیری چون قهوه، کاکائو، و کائوچو در این قاره تولید می شود و در دره ی نیل کشت پنبه رونق دارد. این محصولات معدنی و کشاورزی اکثراً به خارج از آفریقا صادر می شود؛ از این رو می توان گفت آفریقا بیشتر تأمین کننده ی مواد اولیه برای کارخانه ها و مراکز صنعتی دیگر کشورهای جهان است چون در خود آفریقا صنعت پیشرفت چندانی نکرده است.
قاره ی آفریقا سالیان دراز تحت نفوذ و استعمار کشورهای اروپایی قرار داشته و استعمارگران با غارت منابع و ثروتهای عظیم آن، مانع توسعه و پیشرفت کشورهای این قاره یشده اند.
امروزه همه ی کشورهای آفریقایی به استقلال رسیده و به عضویت سازمان ملل متحد درآمده اند. ملت های آفریقا امروز سعی می کنند موانع و مشکلات خود را حل کنند و به توسعه پیشرفت و بهبود شرایط زندگی دست یابند.
همان طور که خواندید، هر چند جمعیت آفریقا نسبت به وسعت آن کم است اما متأسفانه رشد جمعیت در این قاره بسیار سریع است و فقر و خشک سالی های پیاپی، مشکلات زیادی از جهت تأمین غذا، برای مردم این قاره فراهم کرده است.
جاذبه های گردشگری:
اهرام و سایر آثار باستانی مصر، سواحل شمالی آفریقا در کناره ی دریای مدیترانه، آداب و رسوم مردم و نیز پارک های ملی ( وحش) معروفی که در آفریقا وجود دارد، از جاذبه های جهانگردی این قاره ا ست.
فعالیت :
۱ – چه عامل مهمی سالیان دراز از پیشرفت و توسعه ی کشورهای آفریقایی جلوگیری کرده است؟
زیرا سالیان دراز تحت نفوذ و استعمار کشورهای اروپایی قرار داشته و استعمارگران با غارت منابع و ثروت های عظیم آن، مانع توسعه و پیشرفت کشورهای این قاره شده اند.
۲ – به نقشه ی مصور اقتصادی توجه کنید:
الف) معادن مهم قاره ی آفریقا را نام ببرید.
ب) چند نمونه از محصولات استوایی قاره ی آفریقا را نام ببرید.
پ) در اطراف دره ی نیل چه محصول مهمی به دست می آید؟
الف). زغال سنگ، طلا، الماس، مس
ب). کاکائو، بادام زمینی، قهوه، توتون، نیشکر
پ) پنبه
نکات و سوالات درسی از زبان فارسی اول دبیرستان ( ویژه اعضا سایت )